Ξινός τραχανάς με γιαούρτι
Πριν από λίγο καιρό, όταν μοιράστηκα μαζί σας τη συνταγή για το προζύμι με γιαούρτι, είχα υποσχεθεί ότι θα σας δείξω τον τρόπο πώς να φτιάξετε τραχανά. Σήμερα, λοιπόν, έφτασε η στιγμή να τηρήσω την υπόσχεσή μου και να σας καθοδηγήσω βήμα-βήμα σε αυτή την πανάρχαια διαδικασία, που γεμίζει το σπίτι με αρώματα και ζεστασιά. Θα δούμε πώς από απλά, καθημερινά υλικά και με λίγο μεράκι μπορούμε να φτιάξουμε στην κουζίνα μας ένα υλικό γεμάτο γεύση, θρεπτικό και αυθεντικό. Ας βάλουμε λοιπόν ποδιά και ας αρχίσουμε αυτή την όμορφη διαδρομή μαζί!
Τι είναι τραχανάς;
Ο τραχανάς είναι ένα ζυμαρικό που έχει βαθιές ρίζες στην κουζίνα πολλών χωρών, ιδιαίτερα στην Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή. Η λέξη “τραχανάς” προέρχεται από την τουρκική λέξη “tarhana,” που σημαίνει “ξηρό”. Αυτό αντανακλά τη μέθοδο παρασκευής του, καθώς ο τραχανάς είναι ένα αποξηραμένο τρόφιμο που μπορεί να αποθηκευτεί για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα και να καταναλωθεί κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών. Η γεύση και το χρώμα του διαφέρουν ανάλογα με τα υλικά που χρησιμοποιούνται. Παρασκευάζεται από ένα μείγμα από αλεύρι και κάποιο υγρό που συνήθως είναι γάλα, γιαούρτι, ή ξινόγαλα το οποίο οποία έχει υποστεί ζύμωση, και στην συνέχεια θρυμματίζεται και αποξηραίνεται. Στην πατρίδα μου στην Αλβανία ο πιο διαδεδομένος τρόπος είναι αυτός με γιαούρτι. Ωστόσο,υπάρχουν και άλλες παραλλαγές όπως με ζωμό λαχανικών, χυμό ντομάτας ή ακόμα και με ζωμό κρέατος.
Όπως και το προζύμι, έτσι και ο τραχανάς, μέσα από τη διαδικασία της ζύμωσης, γίνεται πλούσιος σε προβιοτικά, κάνοντάς τον ιδιαίτερα ωφέλιμο για την υγεία.
Τρόπος χρήσης
Ο τραχανάς είναι ένα θαυμάσιο θρεπτικό υλικό, που μπορεί να μαγειρευτεί σε σύντομο χρονικό διάστημα και να δημιουργήσετε πλούσιες και γευστικές συνταγές που μοσχοβολάνε παράδοση και ζεστασιά. Ο πιο εύκολος και κατ’ εμέ ο πιο αγαπημένος τρόπος είναι να τον καταναλώνουμε ως σούπα με λίγη φέτα, φρυγανισμένο ψωμί και λιωμένο βούτυρο. Αχχχχ… τι θυμήθηκα τώρα. Όμορφες κυριακάτικες παιδικές μυρωδιές.
Ωστόσο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν βάση για σούπες με λαχανικά, κοτόπουλο, ή ακόμη και κρέας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο τραχανάς μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αντικατάστασης για το ρύζι σε συνταγές όπως: ριζότο η ακόμα και γεμιστά. Γενικά χρησιμοποιήσετε την φαντασία σας και δημιουργήστε μοναδικά πιάτα. Το να πειραματιστούμε στη μαγειρική μπορεί να μας οδηγήσει να ανακαλύπτουμε καινούριες μοναδικές γεύσεις
Ξινός τραχανάς με γιαούρτι
Ο τραχανάς που θα φτιάξουμε σήμερα είναι ο ξινός τραχανάς με γιαούρτι. Παρασκευάζεται από ένα μείγμα από αλεύρι και γιαούρτι, το οποίο αφήνεται να ζυμωθεί για 4-5 μέρες και ύστερα θρυμματίζεται και αφήνεται να στεγνώσει για 5-6 μέρες. Η γεύση του είναι ελαφρώς ξινή και αρωματική.
Υλικά
Τα υλικά για να φτιάξετε τραχανά με γιαούρτι είναι μόνο δύο:
- 2 κιλά αλεύρι για όλες τις χρήσεις. Ωστόσο, μπορείτε να το αντικαταστήσετε με αλεύρι ολικής άλεσης ή αλεύρι σίκαλης για περισσότερες φυτικές ίνες. Επιπλέον, μπορείτε να αντικαταστήσετε ένα μέρος της ποσότητας του αλευριού με βρώμη για περισσότερα θρεπτικά συστατικά ή με καλαμποκάλευρο, αν επιθυμείτε διαφορετική γεύση και υφή. Το καλαμποκάλευρο επίσης βοηθάει να θρυμματιστεί πιο εύκολα ο τραχανάς.
- 1 κιλό σπιτικό παραδοσιακό γιαούρτι: Να σημειωθεί ότι είναι σημαντικό το γιαούρτι να έχει καλλιέργεια ζωντανών βακτηρίων, καθώς είναι αυτά που παίζουν το βασικό ρόλο στην διαδικασία της ζύμωσης. Αν θέλετε να φτιάξετε το δικό σας γιαούρτι, μπορείτε να δείτε τον τρόπο σε αυτό το σύνδεσμο. Εναλλακτικά, μπορείτε να προμηθευτείτε παραδοσιακό γιαούρτι από το σούπερ μάρκετ, προτιμώντας αυτό που είναι σε πήλινο σκεύος
Φυσικά, μπορείτε να προσαρμόσετε τα υλικά ανάλογα με την ποσότητα που θέλετε να φτιάξετε. Αν είναι η πρώτη σας φορά και διστάζετε, μπορείτε να μειώσετε την ποσότητα των υλικών στο μισό.
Το χρονοδιάγραμμα
Για να φτιάξουμε τον τραχανά θα χρειαστούν συνολικά 10-12 μέρες ανάλογα με την θερμοκρασία και την υγρασία του περιβάλλοντος. Αυτός ο χρόνος χωρίζεται σε δύο στάδια.
- Πρώτο στάδιο είναι ο χρόνος που θα χρειαστεί να ζυμωθεί και να διπλασιαστεί το μείγμα μας. Αυτός ο χρόνος συνήθως είναι 4-5 μέρες ανάλογα με το ποσό ξινή γεύση θέλουμε να έχει ο τραχανάς. Όσο περισσότερο το αφήνουμε τόσο πιο ξινός θα γίνει ο τραχανάς
- Το δεύτερο στάδιο είναι ο χρόνος που χρειάζεται ο τραχανάς να στεγνώσει αφού θρυμματίζεται . Αυτός ο χρόνος μπορεί να διαφέρει ανάλογα με την θερμοκρασία και την υγρασία του περιβάλλοντος. Συνήθως διαρκεί 6-7 ημέρες.
Η διαδικασία
Για να φτιάξουμε τον τραχανά η διαδικασία,, είναι αρκετά απλή. Αποτελείται από 5 βήματα
- Ένωση των υλικών:. Ανακατεύουμε όλα τα υλικά μαζί με μια σπάτουλα. Ζυμώνουμε ελαφρά.
- Ζύμωση: Καλύπτουμε τη ζύμη με ένα πανί και αφήνουμε σε σκιερό μέρος για 4 -6 μέρες ανάλογα με το πόσο ξινός θέλουμε να είναι ο τραχανάς μας. Αυτό το διάστημα είναι απαραίτητο για να γίνει η διαδικασία της ζύμωσης και η ζύμη να φουσκώσει και να διπλασιαστεί. Ανακατεύουμε κάθε 2 μέρες.
- Αφού έχει τελειώσει η διαδικασία της ζύμωσης, κόβουμε τη ζύμη σε μικρά κομμάτια και απλώνουμε πάνω σε τραπεζομάντηλο. Αφήνουμε να στεγνώσει για 4-5 ώρες. Ανά διαστήματα γυρίζουμε από την άλλη για να στεγνώσει από όλες τις πλευρές. Ύστερα, κόβουμε σε ακόμα πιο μικρά κομμάτια και αφήνουμε να στεγνώσουν έως την επόμενη μέρα.
• Θρυμματίζουμε
Παραδοσιακά, ο τραχανάς θρυμματίζεται με τα χέρια. Δηλαδή, σπάμε με τα χέρια τα κομμάτια της ζύμης και τα περνάμε από σίτα ή κόσκινο μέχρι να τελειώσουν όλα. Αν στο τέλος μείνουν σκληρά κομμάτια, τα θρυμματίζουμε στο μούλτι για να τα σπάσουμε εντελώς. .Εγώ όμως, λόγω της τενοντίτιδας που έχω, βρήκα έναν πιο εύκολο τρόπο, πετυχαίνοντας έτσι ένα αρκετά ικανοποιητικό αποτέλεσμα με λιγότερο κόπο! Όπως θα δείτε και στο βίντεο, χρησιμοποιώ το μούλτι από την αρχή. Βάζω τα στεγνά κομμάτια ζύμης μέσα και τα σπάω μέχρι να πάρουν το επιθυμητό μέγεθος. Στη συνέχεια, τα περνάω από ένα σουρωτήρι και, αν κάποια κομμάτια είναι ακόμα μεγάλα, τα ξαναβάζω στο μούλτι μέχρι να μπορούν να περάσουν από το σουρωτήρι. Επαναλαμβάνω τη διαδικασία για όλα τα κομμάτια ζύμης, Φυσικά, μπορείτε να επιλέξετε όποιον τρόπο σας βολεύει και θεωρείτε πιο αποτελεσματικό.
• Στέγνωμα: Απλώνουμε τον θρυμματισμένο τραχανά σε τραπεζομάντιλο, σκεπάζουμε με τούλι, και αφήνουμε για 5-6 μέρες να στεγνώσει καλά. Ανακατεύουμε δύο 3-3 φορές την ημέρα. Αν ο καιρός δεν βοηθάει και έχει υγρασία, μπορείτε να τον στεγνώνετε χρησιμοποιώντας τον φούρνο σε χαμηλή θερμοκρασία στους 50 βαθμούς
Αποθήκευση:
Αποθηκεύετε τον τραχανά σε πάνινη θήκη για να αναπνεύσει. Φυλάξτε τον σε ένα δροσερό, ξηρό και σκοτεινό μέρος, μακριά από υγρασία και φως. Αν όμως ο χώρος έχει υγρασία, είναι προτιμότερο να το αποθηκεύουμε σε γυάλινο βάζο στο ψυγείο.
Διάρκεια ζωής: Ο τραχανάς μπορεί να διατηρηθεί για αρκετούς μήνες, ανάλογα με τις συνθήκες αποθήκευσης. Φροντίστε να ελέγχετε περιοδικά την κατάσταση του, ώστε να βεβαιωθείτε ότι είναι ακόμη φρέσκος
